สารเสริมประสิทธิภาพพืช (Plant Growth Enhancers หรือ Plant Performance Enhancers) คือสารหรือผลิตภัณฑ์ที่ไม่ได้เป็นธาตุอาหารหลักโดยตรง (N-P-K) แต่ช่วยส่งเสริมให้พืชเจริญเติบโตดีขึ้น แข็งแรงขึ้น ทนโรคได้ดี และให้ผลผลิตที่มีคุณภาพมากขึ้น โดยสารเหล่านี้มักใช้ร่วมกับปุ๋ยหรือสารป้องกันกำจัดศัตรูพืช เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการดูดซึมหรือการตอบสนองของพืช
ประเภทของสารเสริมประสิทธิภาพพืช
1. สารกระตุ้นการเจริญเติบโต (Plant Growth Regulators, PGRs)
เช่น ฮอร์โมนพืช
• ออกซิน (Auxin) – กระตุ้นการงอกของราก
• จิบเบอเรลลิน (Gibberellin) – เร่งการยืดตัวของลำต้นและเพิ่มขนาดผล
• ไซโตไคนิน (Cytokinin) – ช่วยแตกตาและชะลอการแก่ของใบ
• เอทธีลีน (Ethylene) – ช่วยเร่งการสุกของผลไม้
• แอบไซซิกแอซิด (ABA) – ช่วยในการปิดปากใบและทนแล้ง
2. ไบโอสติมูแลนต์ (Biostimulants)
สารชีวภาพหรืออินทรีย์ที่กระตุ้นการทำงานของพืช
• ไคโตซาน / ไคโตซานโอลิโกแซคคาไรด์ (Chitosan/COS) – กระตุ้นภูมิคุ้มกันและการเจริญเติบโต
• กรดฮิวมิก–ฟุลวิก (Humic & Fulvic acids) – เพิ่มการดูดซึมแร่ธาตุและเร่งการเจริญของราก
• กรดอะมิโน (Amino acids) – กระตุ้นเมตาบอลิซึมและฟื้นฟูพืชหลังเครียด
• สาหร่ายทะเล (Seaweed extract) – อุดมด้วยฮอร์โมนธรรมชาติ เช่น ไซโตไคนินและเบตาอีน
• เชื้อจุลินทรีย์ส่งเสริมการเจริญ (PGPR) – เช่น Bacillus, Azospirillum ที่ช่วยตรึงไนโตรเจนและสังเคราะห์ฮอร์โมน
3. สารช่วยการดูดซึม (Adjuvants / Penetrants)
• สารเปียกใบ (Surfactants) – ช่วยให้สารพ่นกระจายตัวและติดใบดีขึ้น
• สารจับใบ (Sticker) – ช่วยให้สารคงตัวบนใบได้นาน ไม่หลุดง่ายเมื่อโดนน้ำ
• สารเร่งการดูดซึม (Penetrators) – ช่วยให้สารเข้าสู่พืชทางใบหรือรากได้ดีขึ้น เช่น DMSO
4. สารเพิ่มผลผลิต/คุณภาพผลผลิต
• ธาตุอาหารเสริม (Micronutrients) เช่น Zn, B, Fe, Mn
• วิตามิน เช่น วิตามิน B1, C, E – ช่วยต้านความเครียด
• สารต้านอนุมูลอิสระ – เพิ่มคุณภาพของผล เช่น น้ำตาล สี กลิ่น
🔔 ข้อแนะนำการใช้
- ใช้ร่วมกับปุ๋ยหรือฮอร์โมนตามระยะการเจริญเติบโต
- อย่าใช้มากเกินไป อาจรบกวนสมดุลฮอร์โมนพืช
- อ่านฉลากและปฏิบัติตามคำแนะนำของผู้ผลิตอย่างเคร่งครัด
- ควรทดลองในพื้นที่เล็กก่อนใช้จริง
ดิฉัน ดร.สิริพิชญ์ ส่งทวี สะโจมแสง เป็นเจ้าของธุรกิจเกี่ยวกับสารอินทรีย์และเคมีอินทรีย์สำหรับพืช จบการศึกษาระดับปริญญาเอก สาขาวิศวกรรมเคมี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมีประสบการณ์ด้านการทำวิจัยทางเคมี วัสดุ และวิศวกรรม